Giza Immunoeskasiaren Birusa (GIB) gure organismoaren defentsa-sistemari erasotzen dion birusa da, eta immunitate-sistema ahultzen du (bereziki, T4 eta CD4 linfozitoak). Horrek esan nahi du egoera normaletan arazo handiagorik sortuko ez luketen gaixotasunak garatzeko arrisku handiagoa dagoela.

GIBarentzako tratamendua dago, tratamendu antirretrobirala, eta, horren ondorioz, infekzio kronikoa bihurtu da, birus-karga detektaezina lortuz eta defentsak errekuperatuz, diagnostikoa egin aurretik kaltetu badira.

GIBa transmititzeko moduak hauek dira: odol bidez, sexu bidez eta transmisio bertikal bidez (amatik seme-alabara).

GIBa transmititzeko, beharrezkoa da infekzio-ahalmena duen fluido bat eta sartzeko bide bat elkar ukitzea.

Infekzio-gaitasuna duten fluidoak honako hauek dira: sexu-fluidoak (semena eta baginako fluxua), baginako mukia eta uzkia, odola eta amaren esnea. Listuak, karkaxek, gernuak eta gorozkiek EZ dute GIBa transmititzeko gaitasunik.

Ohiko transmisio-bideak hauek dira: genitalen edo uzkiaren mukosa-mintzekiko kontaktua; ehun genitaleko ultzerak, zauriak, urradurak edo mikrourradurak.

GIBa transmititzeko arriskua eragin dezaketen praktika sexualak honako hauek dira, arrisku handienetik txikienera: preserbatiborik gabeko uzki-penetrazioa, preserbatiborik gabeko baginako penetrazioa, hesi-metodorik gabeko felazioa eta ahoan eiakulatzen badute, eta hesi-metodorik gabeko sexu-jostailuak partekatzea.

Ezin da GIBa transmititu odol-hondarrak dituzten elikagaiak jateagatik, pertsona baten haginkadagatik, orratz esteril baten bidez, intsektu-ziztada baten bidez, josteko orratz batekin ziztatzeagatik edo GIBa duen norbaitekin bizitzeagatik.

GIBaren infekzioa saihesteko prebentzio-neurri asko daude:

Hasteko, barneko edo kanpoko preserbatiboak behar bezala erabiltzeak % 100eko babesa ematen du. Erabilera egoki horrek urradurak saihesteko lubrifikatzaile egoki bat erabiltzea (ur-oinarrikoa, ez oliotsua), preserbatiboa ez kaltetzeko kontuz irekitzea, penetrazio osoan erabiltzea etab. dakar.

Material esterila erabiltzeak eta orratzak, xiringak eta beste objektu batzuk partekatzea saihesteak ere GIBaren transmisioa prebenitzen du.

Transmisioa prebenitzen duen beste metodo bat PrEP da (esposizio aurreko profilaxia); hau da, GIBik ez duten pertsonek medikazio antirretrobirala hartzea. Ez da farmazia batean lor daitekeen eta bere kontura har daitekeen prebentzio-pilula bat; aitzitik, Osasun Sistema Nazionalaren barruan GIBa eta sexu-osasuna prebenitzeko programa baten parte da, eta, beraz, ez du inolako kosturik erabiltzailearentzat. GIBa eskuratzeko arrisku handiena duten pertsonentzat da egokia, eta zure autonomia-erkidegoan gaitutako zentroetan eska dezakete.

PPEa (esposizio ondoko profilaxia) arrisku praktika esporadikoa izan duten pertsonei zuzendutako neurria da. Farmako antirretrobiralen pauta bat erabiltzen da, infekzioa gertatzeko arriskua murrizteko. Pautan hiru sendagai sartzen dira, 28 egunez hartzen direnak, eta ahalik eta azkarren hastea gomendatzen da, ahal bada, arrisku praktika gertatu ondoren lehenengo 24 orduetan. Ospitale bateko edozein larrialdi-zerbitzutan eska daiteke EAP; bertan, osasun-langileek ziurtatuko dute pertsonak ez duela GIBa, eta arrisku-praktika eta beste inguruabar batzuk ebaluatuko dituzte.