Emakumeak eta GIBa
Emakumeak ahulagoak dira GIBaren infekzioaren aurrean, faktore biologiko, sozioekonomiko eta kultural batzuk direla eta.
Biologiari dagokionez, emakumeek gizonek baino bi aldiz aukera gehiago dituzte babesik gabeko penetrazioaren bidez GIBa hartzeko; izan ere, baginako mukosak hauskortasun handiagoa du eta semenak infektatzeko gaitasun handiagoa du baginako fluidoek baino.
GIBa duten emakumeek kalteberatasun handiena jasaten duten faktoreak sozioekonomikoa eta kulturala dira. Botere-desberdintasunek eta genero-rolek eragina dute eta baldintzatu egiten dute erabakiak hartzeko garaian, sexu-osasunari dagokionez; izan ere, emakumeak gizartetik isolatuago dagoenez, informazio gutxiago eta informazio hori kontrastatzeko aukera gutxiago du.
Hainbat erakundek nabarmendu dute emakumearen aurkako indarkeria ere GIBaren infekzioa hartzeko arriskua areagotzen duen faktorea dela.
Indarkeriaren kasu zehatzean, indarkeria horrek areagotu egiten du GIBaren transmisioarekiko kalteberatasuna, bai zuzenean, bai zeharka. Zuzenean, GIBa duen pertsona batekin bortxazko edo indarkeriazko sexu-harremanen ondorioz. Zeharka, infekzio-arriskua areagotzen du, sexu-harremanen baldintzei buruz negoziatu eta erabaki nahi ez duelako, batez ere preserbatiboen erabilerari dagokionez.
Psikologikoki, onartu gabeko sexuak trauma genitala dei dakiokeen egoera bat dakar jasaten duen pertsonarengan, zauriak gertatzeko aukera areagotzen duena. Zenbat eta trauma handiagoa izan eta zenbat eta odol gehiago izan harremanean, GIBaren transmisio potentziala esponentzialki handitzen da. ala ere, zeharkako infekzio-arriskua hobeto ulertzen da genero-indarkeriatik, kasu honetan indarkeria fisikoarekin eta/edo sexualarekin batera indarkeria psikologikoa erabiltzen delako.
Ugalketa-eskubideak
Eskubide bat da informazioa, kontseilaritza eta zerbitzuak eskaintzen dituzten osasun-zerbitzuak izatea, emakumeak eta bikotekideak, halakorik badute, seme-alabarik ez izatea edo baldintza onenetan eta konplikazio-arriskurik gabe edukitzea erabaki dezaten. GIBa duen emakume batek eskubide hori bera du, eta dokumentatu da haurdunaldian, erditzean eta erdiberriaroan ama-haurrak transmititzeko arriskua dagoen arren, haurdunaldia % 98 murrizten dela haurdun dagoen emakumeak bere egoera serologikoa ezagutzen duenean eta GIBaren transmisio bertikala murrizteko gomendatutako neurri guztiak eskaintzen zaizkionean, eta horrek aukera handiak ematen ditu birusik gabeko haurra izateko.
emakume trans
Espainiako Gobernuak GIBa duten Emakume Transen egindako txostenaren arabera, trans pertsonek beren osasun eta ongizate egoearen pertzepzio okerragoa dute, eta erdiak baino gehiagok atzeratu egin du noizbait osasun-baliabide batera joatea; % 44.1 osasun-profesionalek epaituko dituzten beldurrez eta % 41.1 osasun-sisteman konfiantzarik ez izateagatik.
Mundu mailan, emakume transak neurriz kanpo daude GIBaren eraginpean. Oro har, emakume transak neurriz kanpo daude GIBaren eraginpean. Meta-analisi baten arabera, trans emakumeek GIBak eragindako infekzioaren prebalentzia taldekatua % 19.1 da (KT % 95: 17.4-20.7). Diru-sarrera handiko herrialdeetan % 21.6ra igotzen da (KT % 95: 18.8-24.3) (5), eta sexu-lanetako emakume transen kasuan % 27.3ra.
GIB infekzioa duten emakume transetan hantura eta arrisku kardiobaskularreko biomarkatzaileetan dauden aldeak zehazteko azterlan pilotu batek erakutsi zuen GIB infekzioa zuten trans emakumeen % 40k ez zutela agindutako moduan hartzen TAR ( % 12), THF ( % 12) edo biak ( % 16), interakzio posibleekiko kezka zela eta.
